De term ‘open source’ werd in 1998 door Christine Peterson bedacht. Ze bedacht het woord omdat ‘free software’, in 1983 bedacht door Richard Stallman, teveel leek op ‘gratis’ software. Hoewel de meeste open software inderdaad gratis is, is de prijs niet het belangrijkste kenmerk. Openheid, dus het feit dat iedereen over de broncode kan beschikken, is veel belangrijker. Daarnaast zijn er een aantal politieke en ideologische verschillen tussen ‘free’ en ‘open’ software. Open software omvat een breed scala aan licensies, terwijl ‘free’ heel specifiek aangeeft dat de software die je maakt met free software, zelf ook ‘free’ moet zijn.

De grootste flop van Apple was de LISA computer. Het was de eerste PC met een grafisch besturingssysteem, en kostte Steve Jobs zijn baan bij Apple. Dit jaar wordt de broncode van de Apple LISA vrijgegeven als open source, en hoewel dat niet heel erg nuttig is (er zijn maar 10.000 LISA’s gemaakt) is het vanuit historisch oogpunt een heel interessante stap.

Open source is het snelst groeiende software ontwikkelings model geworden en zelfs banken beginnen zich aan open source te wagen. Volgens een artikel in de ‘American Banker’ hebben de Deutsche Bank en JPMorgan Chase intussen uitgebreide open source programma’s, die meestal met de snel groeiende blokkenketting (blockchain) technologie te maken hebben. En hoewel de Amerikaanse Defensie al tientallen jaren gebruik maakt van open source, is er een wet in de maak die het Pentagon nog meer gebruik laat maken van open source. Waarom? Simpel! Omdat de geen enkele organisatie in haar eentje de supersnelle technologische ontwikkelingen kan bijhouden.

Tenslotte: alle 500 supercomputers in de wereld draaien op Linux en dus op free software!

https://opensource.com/article/18/2/coining-term-open-source-software
https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_free_and_open-source_software
https://www.americanbanker.com/news/why-chase-capital-one-barclays-add-to-open-source-projects
https://www.theverge.com/2017/11/14/16649042/petagon-department-of-defense-open-source-software
http://www.zdnet.com/article/linux-totally-dominates-supercomputers/

Tegenwoordig wil iedereen een app. Overheidsinstanties springen op de trein en besteden veel geld aan deze hype. Een app kost al gauw 25 duizend gulden, veel meer dan een goede website. Maar is een app wel zo belangrijk? Dat ligt eraan. Er zijn meer dan 2 miljoen apps. Een app in de Play Store zetten wil niet zeggen dat de app ook gebruikt wordt. Je moet flink wat geld aan reclame besteden voordat iemand een app gaat downloaden. Een app moet iets speciaals doen, iets wat je niet op Internet kan vinden.

De meeste mensen gebruiken een zoekmachine als ze informatie willen. Een app downloaden om informatie te krijgen over een onderwerp of instantie komt niet vaak voor. Een app is iets wat je regelmatig gebruikt, zoals Whatsapp, Facebook, Tinder of Candy Crush. Je doet iets met een app of een app helpt je om iets te doen. Informatie opzoeken doe je met de Internet-app, want via de Internet-app is alles te vinden. Bovendien wil niemand zijn telefoon vullen met apps die je één keer gebruikt en daarna nooit meer nodig hebt.

Als je toch een app wil maken dan kan je dat doen met een ‘open source app builder’ zoals Siberian of Appcelerator. Een cross-platform app werkt op Android en iOS, maar dat heeft ook nadelen. Wil je native apps maken dan moet je kiezen voor één platform óf twee apps maken (en meer geld uitgeven). De goedkoopste app is een icoon met een link naar de mobiele website van uw organisatie. Dan doet u toch mee aan de hype tegen een fractie van de kosten.

https://www.statista.com/statistics/276623/number-of-apps-available-in-leading-app-stores/
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_most_downloaded_Google_Play_applications
http://www.businessofapps.com/data/app-statistics/
https://www.siberiancms.com/
https://www.appcelerator.org/

Net nu München (stad in Duitsland) na tien jaar het bijltje er bij neer  gooit en Linux inruilt voor het gesloten en peperdure Windows, doet Barcelona (stad in Spanje) het omgekeerde. Barcelona, de op één na dichtstbevolkte stad van Spanje, neemt afscheid van gesloten software en omarmt Linux en open source. De verhuizing, die naar verwachting in het voorjaar van 2019 zal zijn voltooid, zal Microsoft Exchange vervangen door Open-Xchange, LibreOffice zal Microsoft Office de deur uit helpen en Firefox wordt de standaardbrowser van het stadsbestuur. Daarna wordt Ubuntu Linux het besturingssysteem naar keuze.

Niet om het één of ander, maar de stad heeft 10 keer zoveel inwoners als ons mooie eiland, en bij de gemeente werken vast ook wel 10 keer zoveel ambtenaren als bij ons. Ze hebben ook nog eens een eigen taal (het Catalaans) en een Smart City plan en online inzage in de begroting van de stad. Als het daar kan, kan het hier toch ook?

De stadscommissaris voor technologie en digitale innovatie Francesca Bria, een groot voorstander van open source en open data, vertelde de krant ‘El País’ dat ‘fondsen die afkomstig zijn van de burgers moeten worden geïnvesteerd in systemen die kunnen worden hergebruikt.’ Bria voegde eraan toe dat open source software die voor Barcelona is ontwikkeld, ‘in andere gemeenten in Catalonië of de rest van de wereld’ kan worden gebruikt. Kijk, dat is nog eens visie.

De software die Curaçao voor de belastingdienst heeft ontwikkeld, waarom wordt die niet gedeeld met St. Maarten of andere landen? Neem een voorbeeld aan de Douane, die gebruikt al jaren open source software die ontwikkeld is door UNCTAD en die door vele andere landen gebruikt wordt. Public money, public code.

https://www.theinquirer.net/inquirer/news/3024394/barcelona-to-ditch-microsoft-in-favour-of-open-source-software
http://ajuntament.barcelona.cat/ca/

Een paar weken geleden schreef ik over MINIX, en hoe dit open source operating system door Intel misbruikt is en wat de gevolgen daarvan zijn. MINIX is door profesor Tannenbaum aan de Vrije Universiteit van Amsterdam in 1987 ontwikkeld voor educatieve doeleinden. De licentie die Tannenbaum gebruikte, maakt het mogelijk dat iedereen de software kan gebruiken, verspreiden, en veranderen.

De veranderingen hoeven niet openbaar gemaakt te worden en daar zit hem het probleem. Intel gebruikte MINIX, bracht er veranderingen in aan en maakte die veranderingen niet openbaar. Nu blijken er veiligheidslekken in de chips van Intel op te duiken, en dat had voorkomen kunnen worden door de source openbaar te maken.

Intussen zijn Microsoft, Apple en de Linux-gemeenschap druk bezig om updates en patches uit te brengen om het probleem met de chips te mitigeren. Maar wat is nou precies het probleem? Om meer snelheid uit een chip te halen, zou de chip moeten voorspellen(!) wat de volgende actie moet zijn. Dat is minder ‘magisch’ dan het lijkt. Als u de letter ‘d’ intiept, is de kans dat daarna de letter ‘e’ volgt groot, en dat de letter ‘q’ volgt nihil. De moderne chip haalt alvast ‘de meest waarschijnlijke volgende actie’ binnen. Als dat een goede keuze was, is de chip dus sneller. Als het een foute keuze was, dan gooit de chip de nieuwe actie gewoon weg, en is er geen snelheidswinst.

Nu blijkt dat deze ‘schijnactie’ gebruikt kan worden om passwords en andere gegevens te lezen, en dat was natuurlijk niet de bedoeling. Maar de foute software zit al in miljoenen chips, zowel bij de mensen thuis, als op kantoor, alsook in de datacenters van Google, Facebook, Microsoft en Amazon. Een goed verstaander heeft maar een half (wacht)woord nodig.

https://en.wikipedia.org/wiki/MINIX
https://en.wikipedia.org/wiki/Meltdown_(security_vulnerability)
https://arstechnica.com/gadgets/2018/01/heres-how-and-why-the-spectre-and-meltdown-patches-will-hurt-performance/

Heel langzaam begint het begrip ‘open source’ op Curaçao door te dringen. Pas tien jaar later dan in de rest van de westerse wereld, maar dat mag de pret niet drukken. Gister op de voorpagina van het AD: ‘Ethereum: een open source, blockchain-gebaseerd decentraal platfom’. Jammer dat de redactie het woord ‘blokkenketting’ niet gebruikt, een woord dat in deze column in juli 2017 werd geïntroduceerd.

Twee dagen eerder, in de Amigoe, een uitgebreid stuk over ‘Open Data’ geschreven door Ronald Lieuw-Sjong van de Dutch Caribbean Economists. Een lezenswaardig stuk, waarin dhr. Lieuw-Sjong de vinger precies op de zere plek legt: “Hoewel de instanties enige data beschikbaar stellen worden deze datasets geleverd in een formaat dat niet […] aan de […] eisen van het International Open Data Charter (IODC) [voldoet].”

In deze column werd bijna vijf jaar geleden (mei 2013) al geconstateerd: “Op Curaçao heerst eerder een cultuur van het vooral beschermen van gegevens. Zo is het nog steeds niet mogelijk een basiskaart van Curaçao te verkrijgen met daarin de grenzen van alle wijken en buurten, of de ruwe data van de census op te vragen. Gegevens over aantallen studenten worden heel selectief verstrekt, en ook de zorgsector op Curaçao zou veel baat hebben bij openbaarheid van bepaalde, niet-privacy gevoelige data.”

Gelukkig brengt dhr. Lieuw-Sjong ook goed nieuws, want de National Socio-Economic Database op Curaçao (NSED) voldoet wel aan alle eisen van het IODC. Open Data heeft dus inmiddels een plek gevonden in het beleid van de regering en dat is alleen maar toe te juichen! De software die voor de NSED gebruikt wordt heet ‘Devinfo’ en is door UNICEF ontwikkeld en als open source beschikbaar gesteld. Open source komt dus terecht vaker op de voorpagina terecht, want het speelt een steeds grotere rol in regeringsbeleid en in de financiële wereld.

https://en.wikipedia.org/wiki/Ethereum
http://edgeless.io/#!/index
http://www.curacaonsed.org/di7web/libraries/aspx/Home.aspx
http://devinfo.org/libraries/aspx/Home.aspx
https://openup.opencuracao.com/?s=open+data

Mijn nieuwe, goede vriend Louis vindt deze column ‘vaak te moeilijk en alleen te begrijpen voor de happy few’. Ik waardeer die kritiek, maar als schrijver moet ik me zelf even achter de oren krabben. Ik probeer de concepten van open source software in begrijpelijke taal en in minder dan 300 woorden uit te leggen, en hoewel de onderwerpen sterk variëren, is het soms wel nodig dat je wat voorkennis hebt.

Neem nou MINIX. Ik kan me niet voorstellen dat iemand niet weet dat MINIX een open source operating system is, dat door profesor Tannenbaum aan de Vrije Universiteit van Amsterdam (!) in 1987 (!) ontwikkeld werd voor educatieve doeleinden. En dat Linus Torvalds, de uitvinder van Linux, MINIX gebruikte om te leren hoe het allemaal werkt.

Linux is nu een operating system dat op vrijwel alle servers, smartphones, wifi-routers en nog veel meer apparaten draait. MINIX blijkt sinds een paar weken nog populairder te zijn, want INTEL, de grootste fabrikant van processors – en iedereen weet wat processors zijn – heeft sinds 10 jaar MINIX ingebouwd in elke chip die de fabriek verlaat. Daar sta je van te kijken, toch, Louis! Open source is zelfs aanwezig in je Windows/Intel computer.

Helaas heeft Tannenbaum een niet-virale licentie gebruikt, en INTEL kon haar wijzigingen verborgen houden voor de rest van de wereld. Niet zo open dus! En wat blijkt: er zit een fout in de INTEL versie van MINIX, een fout die in elke processor zit, en door die fout kan bijna elke server en computer gehackt worden!

Ik geef direct toe dat deze column niet altijd en niet voor iedereen te begrijpen is, maar ik hoop toch dat de boodschap duidelijk is: dat open source bijdraagt aan een veiligere en betere wereld. Gewoon omdat software die je verstopt, altijd wel gehackt kan worden, zonder dat iemand het merkt…

https://en.wikipedia.org/wiki/MINIX
https://en.wikipedia.org/wiki/Central_processing_unit
https://linux.slashdot.org/story/17/11/09/2121237/google-working-to-remove-minix-based-me-from-intel-platforms

Als je open source en gesloten source software als tegenpolen ziet, en je net doet of er een strijd is tussen die twee modellen, dan kun je het gerust een nederlaag voor open source noemen: De duitse stad München gaat, na 10 jaar, weer terug naar Windows.

Daar staat tegenover dat München 10 jaar geleden voor een enorme overwinning zorgde door het charme-offensief van Steve Ballmer af te slaan en met alle 26.000 PC’s over te stappen op open source software. Er werd een speciale versie van Linux gemaakt die LiMux heet, en de ambtenaren gingen over op LibreOffice. Dit bespaarde ongeveer 10 miljoen Euro. Maar sinds vorige maand heeft de gemeenteraad besloten om toch weer op Windows over te stappen. Dit kost 50 to 100 miljoen Euro.

Wat zijn de redenen dat München gesloten software gaat gebruiken? Eén van de redenen is dat het moeilijk is om documenten met andere organisaties uit te wisselen, omdat die andere organisaties gesloten software (MS Office) gebruiken. En dat is de wereld op zijn kop.

Stel dat auto’s op vervuilende brandstof rijden, bijvoorbeeld benzine of diesel. Iemand die in een auto rijdt die alleen schone brandstof gebruikt, zoals alcohol of plantaardige olie, heeft een probleem, want er zijn niet overal tankstations die iets anders dan benzine of diesel leveren. Als die persoon dan besluit om toch maar weer in een auto te gaan rijden die vervuilend is en het milieu veel schade toebrengt, dan voel je direct aan: hier wordt de wereld niet beter van.

En zo is het met software ook. Software die niet afhankelijk is van een monopolie, software die vrij is van achterdeurtjes en het ongemerkt verzamelen van gegevens, en software die door iedereen en voor alles gebruikt kan en mag worden, is beter voor de wereld.

https://opensource.com/government/14/5/how-munich-switched-15000-pcs-windows-linux
https://www.techrepublic.com/article/end-of-an-open-source-era-linux-pioneer-munich-confirms-switch-to-windows-10/

Alle Samsung smartphones en tablets gebruiken Linux. Linux is Open Source. Alle mensen die Samsung telefoons en tablets gebruiken gebruiken dagelijks open source voor een aantal cruciale taken zoals bellen, facebooken, whatsappen en email.

Linux is een onderdeel van Android, en alle Android telefoons en tablets gebruiken Linux, niet alleen Samsung. Maar Samsung is wel de enige die het mogelijk maakt om via een extern scherm je telefoon om te toveren in een Linux computer. Een Linux computer is net zoiets als een Apple of Windows computer, dat wil zeggen, je ziet op een groot scherm allerlei icoontjes die programma’s opstarten. Meestal gebruik je een toetsenbord en een muis om de computer te bedienen.

De ‘nieuwe’ generatie bedient hun ‘computer’ via een touchscreen en er komt geen keyboad of muis aan te pas. Er is geen los scherm, geen draden gedoe, en het hele ding werkt een paar uur zonder stroomkabels. Als je het goed bekijkt, lijkt de moderne computer in niks op de computers die wij tien jaar geleden allemaal zo belangrijk vonden. Dit soort computers vindt je bijna alleen nog op kantoren (en een paar scholen helaas). De meeste mensen zijn al overgestapt op een laptop, waarbij toetsenbord, muis en scherm in 1 apparaat zitten; en de jongste generatie heeft alleen nog een scherm over, en dat scherm is de computer, de muis en het toetsenbord.

Samsung heeft een apparaatje bedacht waarbij je telefoon draadloos wordt opgeladen als je hem er in zet, en tegelijkertijd wordt er een groot scherm, een toetsenbord en een muis aan je telefoon gekoppeld. De Linux desktop wordt opgestart en opeens kan je met je telefoon werken zoals je met je computer gewend was. 

https://liliputing.com/2017/10/samsungs-latest-android-phones-can-also-linux-desktops.html

Bitcoin is geld op basis van een blockchain. Blockchain (of ‘blokkenketting’) is een verzameling transacties zoals op uw bankafschrift. De blokkenketting is echter beschermd tegen verandering of vervalsing van deze transacties. Dat komt doordat de ketting niet centraal beheerd wordt door een bank, maar door duizenden computers over de hele wereld. Die computers gebruiken bitcoin-software. Die bitcoin-software is open source. U kunt de software downloaden en op uw computer installeren, en daarmee maakt u het bitcoin-netwerk groter en sterker.

Er zijn ook closed source bitcoin programma’s, zoals Bitcoin Miner van Groupfabric (voor Windows). Het nadeel daarvan is dat u natuurlijk nooit zeker weet of de eigenaars van deze software uw rekenkracht niet stiekum voor zichzelf gebruiken. Hoe dan ook, het hele bitcoin gebeuren is gebaseerd op open source. En nu de koers enorm gestegen is (meer dan 7.500 USD per bitcoin) zijn er veel mensen die er een kapitaal in investeren. Mensen die hun geld toevertrouwen aan een geheel op open source gebaseerd fenomeen.

En dat is heel interessant, vind ik. Want als je aan diezelfde mensen zou vragen of ze hun boekhoudsoftware toe zouden vertrouwen aan een open source platform zoals Odoo, dan schudden ze gauw hun hoofd. Of als je zou vragen om open source te beschrijven, dan blijven ze al gauw steken bij het woord ‘gratis’. Als je op de UoC zou navragen welke IT-studenten les hebben gekregen in het maken van een blokkenketting, dan zou je waarschijnlijk niemand vinden.

En toch is de blokkenketting revolutionair en ‘disruptive’, zo revolutionair dat het de halve wereld op zijn kop gaat zetten. Het is niet ondenkbaar dat een groot deel van de wereldeconomie binnen tien jaar gebaseerd is op open source transacties en software. En toch bent u huiverig om de mogelijkheden van open source voor uw bedrijf, instelling of studie te onderzoeken. Straño, nò?

https://github.com/bitcoin
https://bitcoin.org/en/download
en.bitcoin.it/wiki/Protocol_documentation

Wellicht hebt u wel eens van Bitcoin gehoord. Bitcoin is geld op basis van een blockchain. Blockchain (of ‘blokkenketting’) is een verzameling transacties zoals in uw kasboek of op uw bankafschrift. De blokkenketting is echter beschermd tegen verandering of vervalsing van deze transacties. Dat komt doordat de ketting niet centraal beheerd wordt door een bank, maar door duizenden computers over de hele wereld. Bijna 10 jaar geleden werden de eerste Bitcoins gegenereerd door Satoshi Nakamoto.

Intussen is de Bitcoin een echte hype geworden. Steeds meer winkels en online shops accepteren Bitcoin als betaalmiddel. Er is een heuse ‘wisselkoers’ tussen gewoon geld en dit nieuwe electronische geld. En die koers is enorm gestegen. Aan het begin van dit jaar betaalde je 1000 USD voor 1 Bitcoin, nu ruim 7000. Dat is een enorme stijging! Dat komt omdat de vraag naar bitcoins explosief gegroeid is, en omdat handelaren die normaal met aandelen en valuta werken zich ook op Bitcoin hebben gestort. In

andere woorden, de prijs van de Bitcoin is een hype, net als de Dot Com Bubble bijna 20 jaar geleden. En hoewel er een aantal mensen zijn die flink geld verdienen aan de Bitcoin, zal op lange termijn blijken dat veel investeerders na een crash hun spaargeld kwijt zijn. Want de Bitcoin is niks anders dan alle andere verhandelbare dingen en volgt de zelfde wetmatigheid.

De onderliggende techniek, de blockchain, is geen hype. De blockchain zal zich ontwikkelen en de onderliggende infrastructuur worden voor alle soorten transacties, van Funmiles via Credit Unions tot Electronische Patientendossiers in het ziekenhuis toe. Als je wil investeren, investeer dan in bedrijven die deze techniek weten om te zetten in een stabiele groei-industrie. 

https://openup.opencuracao.com/2017/07/26/de-blokkenketting/
https://en.wikipedia.org/wiki/Bitcoin
https://www.bitcoin.com/
https://en.wikipedia.org/wiki/Dot-com_bubble
https://en.wikipedia.org/wiki/Blockchain