In 2006 mocht ik twee middelbare scholieren (Jefferson en Carlos) ontmoeten die de Papiamentstalige Wikipedia hebben opgezet. Jefferson: “Op een dag zag ik informatie op Wikipedia over Curaçao en ik besloot deze informatie te verbeteren en aan te vullen. Toen ik zag dat Wikipedia in veel talen beschikbaar is, vond ik dat er ook een Papiamentstalige versie moest komen. Ik zocht alle informatie op en ging samenwerken met Carlos, want zoiets kan je niet alleen. En zo is Wikipedia in het Papiaments ontstaan!” Wat een geweldig initiatief! Na 13 jaar is de Papiamentstalige Wikipedia lang niet zo uitgebreid als de Engelstalige of Nederlandstalige. En op de Engelstalige of Nederlandstalige Wikipedia vind je niet veel informatie over de Caribische eilanden. Daarom is de Stichting Wikimedia Nederland een campagne begonnen om meer informatie over de voormalige Nederlandse Antillen en Suriname op Wikipedia te krijgen. De afgelopen maand waren Danielle Jansen, Denise Jansen, en Michelle van Lanschot op Aruba, Curaçao en Bonaire om workshops en lezingen te geven over Wikipedia en hoe je zelf artikelen kunt schrijven of aanvullen. De workshops vonden plaats op de UoC onder leiding van de werkgroep bestaande uit Rose-Mary Allen en Yunette Aniceta. Er is op alle eilanden een enthousiaste groep bezig om informatie die specifiek is voor onze eilanden toe te voegen aan de wereldwijde Wikipedia (in welke taal dan ook). Meedoen? Dat kan!

pap.wikipedia.org
pap.wikipedia.org/wiki/User:Ghettocash
pap.wikipedia.org/wiki/User:Delaraha
tinyurl.com/y68tek8k
wikimedia.nl/blog-entry/wiki-goes-caribbean-curacao

Linux wordt standaard meegeleverd met Windows. Het ‘Windows Subsystem for Linux’ bestaat al sinds 2016, en daarmee kan bepaalde software die op Linux werkt, ook op Windows gebruikt worden. Maar met de volgende release van Windows 10 wordt er een Linux ‘kernel’ meegeleverd, en dat is een hele stap verder. In feite is het een ingebouwde Virtual Machine. En waarom doet Microsoft dat? Omdat Linux op het Internet dominant is. Webdevelopers, serverbeheerders, cloud-oplossingen, vrijwel allemaal gebruiken ze Linux. En het is heel lastig om op een Windows machine dit soort werk te doen. Veel developers gebruiken daarom Apple OS X, dat gebouwd is op een andere, gratis en open Unix-achtige. En hoewel dat goed werkt, is het toch niet helemaal 100%. Vandaar dat er veel mensen in de branche over zouden kunnen stappen op Windows met ingebouwde Linux. Ik stap voorlopig niet over. Vergeet niet dat Windows nog steeds geld kost, en heel gevoelig is voor virussen. Voor al die ‘systeembeheerders’ die gelachen hebben om mijn enthousiasme voor Linux: Zie je wel, je komt er niet omheen. Linux is het belangrijkste, beste, en meest gebruikte operating systeem in de hele wereld, en wordt nu gratis met Windows meegeleverd. ‘Lekker puh!’. Maar er is nog meer nieuws. Chromebooks, de laptops van Google, zijn nu ook volwaardige Linux computers. En daarnaast ondersteunen ze ook Android (dat op Linux gebaseerd is) volledig. Een Chromebook is goedkoop, virusvrij en wordt in het onderwijs in Nederland en USA meer gebruikt dan Windows en OSX samen. Waarom in Curaçao nog niet?

microsoft: tinyurl.com/y38ykgs5
Wired: tinyurl.com/y2eooa7w
chromebook: http://tinyurl.com/y4folcar

Iedereen kent Google Maps. Maar Google is een groot bedrijf, dat veel geld verdient aan Google Maps. Plekken op de wereld waar niet veel te verdienen valt, staan niet op de kaart. Zo ook met Curaçao. Als je op Google Maps kijkt, zie je een paar straten en wegen, bijna geen gebouwen, en de kaart is verre van compleet. Het kan ook anders! De app ‘Maps.Me’ gebruikt Openstreetmap als onderliggende kaart. Openstreetmap is de ‘wikipedia’ van landkaarten. Iedereen kan als vrijwilliger de kaart intekenen. Dat gebeurde ook op Curaçao in 2013. De Openstreetmap-expert Milo van der Linden kwam naar Curaçao en tekende in drie dagdelen het Rifgebied (Otroabanda) in. Samen met 12 leerlingen van HAVO/VWO en 5 docenten. Als je in MAPS.ME de omgeving van de Zaantjessteeg, Gravenstraat, Bajonetstraat en Carthagenastraat bekijkt, zie je gebouwen, speelplaatsen, straten en steegjes. Als je hetzelfde gebied op Google Maps bekijkt, zie je geen enkel gebouw en sommige straten zijn half afgemaakt. In 2017 kwam Van der Linden weer, en met een groep van 20 docenten werd in 1 dag de omgeving van de Prins Bernhardschool (Cabimasweg) ingekleurd. En afgelopen week werd met 8 VSBO leerlingen en 3 docenten uit het project ‘Nos Ta Konektá’ de hele buurt Ser’i Domi op de kaart gezet. Door kinderen van 11-17 jaar, in drie ochtenden, onder begeleiding van 3 docenten. Dhr. Van der Linden geeft maandag 30 april een workshop in Triangle. Wordt het tijd om vanuit CTB en MEO een educatief project op te zetten en onze leerlingen de kaart van Curaçao te laten maken? Vaardigheden zoals kaartlezen en navigeren verbeteren sterk door aan de kaart te werken. Toeristen kunnen op Maps.Me wel alles vinden, en op Google Maps niet. Zet Curaçao op de kaart!

Workshop: tinyurl.com/y4256hb4
Openstreetmap: tinyurl.com/mwuwbja
Google Maps: tinyurl.com/y5vh4ns5
Facebook: tinyurl.com/y4kz6b8e

Het is niet te geloven, maar er hangt weer een aanwijzing in de lucht. Het CFT heeft gesproken en nu is het wachten op het besluit van de Rijksministerraad. Er zal bezuinigd moeten worden, en flink ook. Helaas wordt er nog steeds niet op software bezuindigd door meer Open Source te gebruiken. In de begroting is het niet makkelijk om te ontdekken hoeveel er aan licenties voor tekstverwerking, spellcheckers en spreadsheets wordt uitgegeven. Die bedragen zitten verstopt en versnipperd door het hele apparaat. Toch is er een gratis office pakket, dat net zo goed en soms zelfs beter werkt dan Microsoft Office. Het eerste wat je hoort als je met het voorstel komt om over te stappen op open source is: “Ach jongen, daar zijn wij te groot voor”. Het idee is dat open source iets is voor hobbyisten en nerds, maar dat is nooit zo geweest! In Frankrijk is de politie (de ‘gendarmerie’) overgestapt op gratis software. Maar liefst 82% van de 75.000 (!) PC’s draait nu op GendBuntu, een speciaal voor de Franse politie aangepaste versie van Ubuntu Linux, met daarin het gratis LibreOffice. LibreOffice bevat een tekstverwerker, een spreadsheet, een presentatieprogramma en heeft zelfs een gratis (!) spellchecker voor het Papiaments! Wij zijn niet te groot voor open source – eerder te klein. Voor de invoering van open source in het ambtenarenapparaat moet er een hoop gebeuren – onderzoek, een plan, trainingen en opleiding van de helpdesk – maar op termijn komt dit vele malen goedkoper uit dan het huidige ‘beleid’. Toch wordt er op geen enkele manier gewerkt aan een dergelijke oplossing. En waarom niet? Is men te bang om de overstap te maken? Wordt er in achterkamertjes geld verdiend aan het in stand houden van de dure licenties? Wie zal het zeggen. Intussen wordt de capaciteit van de overheid om te investeren weer bevroren door een nieuwe aanwijzing. Leren we het dan nooit?

https://en.wikipedia.org/wiki/GendBuntu

Software installeren. Een heel gedoe, vroeger. Eerst de software op CD zien te krijgen, of naar het juiste internetadres gaan en downloaden. Dan klikken en wachten en vragen beantwoorden met ‘next next next’. Software weghalen? Helemaal een ramp want altijd bleef er wel een stukje hangen dat je computer opeens trager of onstabiel maakte. Dat was tenminste de ervaring voor 99% van de mensen die Windows gebruiken. Diegene die Linux gebruiken (1%) hebben een heel andere ervaring. Ten eerste wordt de meest nuttige software direct al geïnstalleerd: Een office pakket, een fotobewerkingsprogramma, een email programma en een Internetbrowser. En wil je daarna software toevoegen, dan open je de ‘repository’ (repo) en kiest daaruit de software die je nodig hebt. Alles op 1 plek en speciaal verpakt voor jouw versie van Linux. Niet zoeken, geen vragen beantwoorden, 1 klik en je nieuwe software is klaar. Weghalen van software? 1 klik en er blijft niks achter. Je computer wordt nooit langzamer: Mijn laptopje is na zes jaar nog precies zo snel als toen ‘ie nieuw was. Ik heb me altijd verbaasd dat het gratis Linux een softwaremanagement heeft waar je U tegen zegt en het peperdure Windows helemaal niks heeft op dat gebied. Met de introdudctie van Android en iOS werd het voorbeeld van Linux gevolgd en men raakte bekend met de Play Store en de Apple Store. Dit zijn repositories die precies de software leveren die bij jouw specifieke tablet of smartphone horen. Goed voorbeeld doet goed volgen, want ook Windows heeft inmiddels zo’n repository (store). Al die stores en repo’s hebben 1 ding gemeen: ze werken alleen maar op één platform. Een Apple gebruiker kan geen apps uit de Play Store installeren, een een Linux gebruiker kan geen Windows software installeren. Toch werken een flink aantal programma’s op alle platforms. Firefox en Chrome bijvoorbeeld, die werken op Mac, Windows, en Linux. Het wachten is dus op een repo die software voor alle platforms makkelijk toegankelijk maakt.

wiki: Software_repository
wiki: Flatpak
wiki: Snappy_(package_manager)

Bij het lezen van het woord ‘Wiskunde’ haakt driekwart van de lezers
onmiddellijk af. De overige 33 procent leest juist verder. Op facebook
en op whatsapp zijn er verschillende wiskunde groepen, opgericht door
drs. Felisimo Angelo La Cruz. In die groepen zitten een aantal docenten
die leerzame youtube filmpjes uitwisselen maar elkaar ook uitdagen op
het gebied van wiskunde. Er is echt heel veel uitdagends te vinden op
het Internet. Neem nou het project Gutenberg. Meer dan honderd klassieke
wiskundeboeken zoals Hilbert’s Foundations of Geometry. Deze boeken
staan natuurlijk vol met formules. Hebt u met de gangbare commerciële
software weleens geprobeerd een formule mooi en netjes op te stellen?
Met Libre Office is het veel gemakkelijker, maar de ‘echte’ wiskundigen
doen het met LaTeX, sinds 1994 het toonaangevende opmaakprogramma voor
documenten met veel formules erin. Qua software is er op de ‘gesloten’
markt heel wat te koop, maar dan betaal je ook flink. Er is ook gratis
online wiskundesoftware. Helaas blijkt dat de ‘gesloten’ on-line
programma’s lokken met gratis tools maar dan stapje voor stapje geld
gaan vragen. Toch is er een lange lijst van open source wiskunde
software. Software die je ook nog eens zelf kunt verbeteren en waar je
de correctheid van de gebruikte algoritmes zelf kan controleren. Voor
het funderend onderwijs vinden we TuxMath, GCompris en Childsplay, voor
de middelbare school DrGeo, KGeo, GnuPlot en vele andere,
specialistische, programma’s. Voor het wiskundig aangelegde kind en voor
de professionele wiskundige is er een keur aan software die niks kost en
goed werkt. En wiskunde zelf is natuurlijk, zoals alle goede wetenschap,
open.

wiki: List_of_open-source_software_for_mathematicsList_of_open-source_software_for_mathematics
facebook: drs.angelo.felisimo.lacruzdrs.angelo.felisimo.lacruz
facebook.com/groups/SoMM.Korsou67facebook.com/groups/SoMM.Korsou67

Tim Berners-Lee vond in 1989 het World Wide Web (WWW) uit. Hij werkte bij CERN, het centrum voor kernfysica in Zwitserland. Het WWW werd gebruikt om onderzoeksresultaten te delen via de computer. Nu, precies 30 jaar later, is het WWW niet meer weg te denken. Het piepjonge WWW had een eigen browser: de line mode browser. CERN heeft deze browser weer tot leven gebracht en op info.cern.ch kan je de allereerste website met de allereerste browser bezoeken. Geweldig! In 1993 maakte CERN de broncode beschikbaar, en daarop volgde de ‘browser-war’. De eerste bekende browser was NSCA Mosaic. Mosaic kon ook foto’s tonen. In 1995 kwam Microsoft met een eigen browser: Internet Explorer (IE). Een felle strijd tussen Netscape (Mosaic) en Microsoft (IE) ontstond. Netscape had in 1996 negentig procent van de markt, totdat Microsoft besloot om IE als standaard browser mee te leveren met alle Windows producten. Netscape verloor deze race al snel tot IE 99% van de markt veroverd had. Netscape besloot in 1998 de source code van de browser open te gooien en daaruit vloeide Mozilla Firefox (FF) voort. Eind 2010 gebruikte 30% al Firefox. Intussen bracht Google ‘Chromium’ uit en deze browser is de grote winnaar: Eind 2012 was het de meest gebruikte browser met 32% (IE: 27%, FF: 19%) en tegenwoordig heeft Chromium (Chrome) een aandeel van 63%. Internet Explorer komt niet eens meer voor in de statistieken, terwijl Firefox nog door 4% gebruikt wordt. Microsoft geeft zich over: De nieuwste Edge browser gebruikt Chromium ‘onder de motorkap’. De nieuwste browser van Micrsoft is dus grotendeels open source.

home.cern/science/computing/birth-web
info.cern.ch
wiki: History_of_the_web_browser
gs.statcounter.com/browser-market-share
waag.org/en/project/international-browser-day

Vroeger was Engels de enige taal die de computer sprak. Het ‘operating system’, de ‘manual’, en de ‘software’ waren in het Engels. Ook het toetsenbord had een Engelse indeling. De beschikbare letters waren in het Engels: gewoon a t/m z en dus geen è, ü, ñ, ö òf ß. Toen de computer de wereld veroverde ontstond de behoefte om andere talen toe te voegen, maar dat was niet zo makkelijk. Niet alle mogelijke letters pasten in het geheugen. Daarom vond men ‘karaktersets’ uit. De ‘gewone’ karakterset was gelijk aan het Engelse alfabet. Daarna kreeg je de ‘Latin’ karakterset, die een uitbreiding was van de Engelse met letters zoals ñ, en è. Er volgden snel meer: ISO 8859-15, Windows-1252, CP-850, en uiteindelijk Unicode. Met Unicode (UTF). Ook toetsenborden verschillen per land en taal. Wij zijn een QWERTY toetsenbord gewend: kijk naar de bovenste rij van je toetsenbord. In Duitsland gebruiken ze QWERTZ en in Spanje AZERTY. De toetsenbordindeling kan ingesteld worden. De beste instelling is ‘US International’. Dan kan je accenten maken door eerst op het accent en dan de letter te drukken. Dus een è maak je door een ` en dan een e te typen. Papiaments is een taal waar accenten gebruikt worden, dus is het van belang een goede toetsenbordindeling te kiezen. In de VS schrijft men 1,000.99 en 11/23/2019 maar in Nederland 1.000,99 en 23-11-2019. Dit is belangrijk als je een spreadsheet maakt. Daarom moet je eerst de locale instellen (een combinatie van taal en land). In de locale worden land- en taalspecifieke instellingen gedefiniëerd. Het Papiaments en de landen Aruba en Curaçao hebben nog niet zo’n locale. Zaak is dat die er snel komt zodat we geen digitaal derde-wereld landen worden.

wiki/QWERTY
wiki/Character_encoding
wiki/Locale_(computer_software)

Microsoft Office kost geld, LibreOffice niet. De Papiamentu spellchecker voor LibreOffice is gratis, die voor MS Office kost 34 USD. MS Office crasht soms, en dan raak je een deel van je document kwijt, en hetzelfde gebeurt soms bij LibreOffice. MS Office moet je leren, LibreOffice ook. MS Office heeft een ‘cloud’ versie, LibreOffice nog niet. Het ministerie van Defensie van Italië heeft in 2015 besloten over te stappen op het open source office pakket LibreOffice. In 2020 zullen er 100.000 gebruikers overgestapt zijn op LibreOffice waarbij een besparing van 26 tot 29 miljoen Euro verwacht wordt. In deze tijd van bezuinigingen en een verplichtingenstop is het een goed idee om de door de overheid gebruikte software eens flink onder de loep te nemen. In Nederland wordt het gebruik van open standaarden verplicht bij wet. Zowel MS Office als LibreOffice zijn in staat om open standaarden te gebuiken. Door dit bij wet verplicht te stellen moeten alle office pakketten open standaarden ondersteunen en dus ‘compatible’ met elkaar zijn: een document in het ene programma geschreven moet leesbaar zijn in elk ander programma. Het bureau Gartner heeft in 2017 een onderzoek gedaan naar de gevolgen van het vrijgeven van software die de nederlandse overheid heeft ontwikkeld als open source software. Gartner concludeert dat daar grote maatschappelijke en economische voordelen aan zitten en dat de overheid dit als beleid zou moeten instellen. Om het beleid mogelijk te maken wordt aanbevolen de bestaande wettelijke belemmeringen weg te nemen en vervolgens een aanmoedigingsbeleid te starten. Curaçao kan enkele miljoenen besparen door over te stappen op open source software. Dit geeft ruimte om te investeren in onderwijs en sociale voorzieningen.

nl.libreoffice.org
opendocumentformat.org
libreitalia.org
tinyurl.com/y73l4uu2
tinyurl.com/y7szxyjo

Toyota investeert flink in open source en is één van de drijvende krachten achter Automative Grade Linux (AGL). AGL is een open source project dat autofabrikanten, leveranciers en technologiebedrijven samenbrengt om de ontwikkeling en acceptatie van een volledig open software operating systeem voor ‘slimme’ auto’s te versnellen. Met Linux als basis ontwikkelt AGL een open platform dat kan dienen als de standaard om de ​​snelle ontwikkeling van nieuwe functies en technologieën mogelijk te maken. Ook is Toyota lid van de Autoware Foundation (AF). De AF is een non-profit organisatie die open-source projecten ondersteunt die zelfrijdende auto’s mogelijk maken. De AF bevordert samenwerking tussen research afdelingen van bedrijven en academisch onderzoek op universiteiten, waardoor ‘autonome rijstijltechnologie’ (zelfrijdende auto’s) voor iedereen mogelijk wordt. Toyota werkt op dit moment aan een ‘open’ 4D wegenkaart, het Autonomous Mapping Platform (AMP). Een dergelijke kaart is nodig om zelfrijdende auto’s overal op de wereld mogelijk te maken. Op dit moment worstelt elke autofabrikant met dit probleem – goede en betrouwbare data over wegen, straten, gebouwen en andere obstakels. Het idee achter AMP is een open kaart te maken waarbij de data die gegenereerd wordt door zelfrijdende auto’s opgenomen wordt. Op die manier kan een wereldwijde kaart gemaakt worden die constant bijgewerkt wordt door zo’n beetje alles wat er op de weg rijdt. Andere initiatieven op dit gebied zijn OpenStreetMap en Mapillary. De ervaring met Google Maps leert ons dat grote bedrijven niet makkelijk investeren in Curaçao. In een SMART nation is een kaart van Curaçao voor zelfrijdende auto’s onontbeerlijk. Wordt het ijd dat de overheid, net als Toyota, kiest voor ‘open’?

automotivelinux.org
autoware.org
tinyurl.com/yab58mw9