Als het goed is wordt vandaag (17 september 2011), op Software Freedom Day, de eerste papiamentstalige open source spellingscontrole uitgebracht.

Er is al vele jaren een closed source spellingscontrole voor het Papiaments, uitgegeven door de Fundashon pa Planifikashon di Idioma (FPI). Dit taalinstituut is in 2008 door de overheid aangewezen als organisatie die de officiële spellingsregels bepaalt. In het ‘gouden boekje’ (Buki di Oro), door FPI uitgegeven in 2009, staan ongeveer 18.000 woorden in de juiste spelling. De spellingscontrole die daarvan afgeleid is werkt met MS Office 2003 en 2007 en kan gekocht worden bij FPI en in boekhandels.

Om een versie voor MS Office 2010 te maken moet er echter geld uitgegeven worden, want voor Microsoft producten kun je niet zomaar iets maken zonder eerst een licentie te hebben. Op Curaçao is deze licentie niet aanwezig en er wordt gebruik gemaakt van een bedrijf in Nederland.

Voor Open Office/Libre Office, en alle andere open source programma’s zoals Firefox, kan zonder licentie een spellingscontrole gemaakt worden. Dit proces is uitvoerig beschreven op een webpagina die veelvuldig bezocht wordt door mensen uit andere landen die zelf een spellingscontrole willen maken.

Het belangrijkste onderdeel van de spellingscontrole is echter de woordenlijst. De papiamentstalige open source spellingscontrole maakt gebruik van de officiële woordenlijst van de FPI. De Open Source Office pakketten hadden tot nu toe één gebrek: je kon je spelling niet controleren. Met de uitgave van de open source spellingscontrole kan dit wel en daardoor wordt dit programma – eindelijk – volledig bruikbaar voor bedrijven, scholen en overheid op Curaçao.

Hieruit blijkt dat Open Source Software door gebruik te maken van lokale middelen (techniek en informatie) geschikt gemaakt kan worden voor de lokale situatie en hierdoor kunnen flinke besparingen bereikt worden – tot wel 8 miljoen gulden alleen al op licenties voor Office pakketten.

http://www.fpi.an
http://opencuracao.com
http://tinyurl.com/adspell
http://softwarefreedomday.org/

Iedereen kent de C met een cirkel eromheen: ©. En iedereen begrijpt wat dat betekent: geen kopie maken zonder toestemming van de auteur.

Copyright noemen ze dat. Hoe copyright of auteursrecht (ook wel intellectueel eigendom genoemd) precies in elkaar zit is complex, en daarom kunt u het best advies vragen bij het Bureau Intellectual Properties (BIP) dat daar speciaal voor is opgericht.

Maar om de verwarring rond dat onderwerp te illustreren: een tijd geleden ontmoette ik een fotograaf, die op de achterkant van alle afdrukken de tekst: ‘No Copyright’ had laten printen. Volgens hem had dus niemand het recht om een kopie te maken. Helaas dus precies het tegenovergestelde.

In 1976 werd de term Copyleft bedacht door een programmeur. Hij bedoelde daarmee dat iedereen een kopie mocht maken van de software, zolang de kopie en de verbeteringen die iemand aanbracht, ook onder ‘copyleft’ werden gepubliceerd. Copyright is dus eigenlijk een blokkade voor de verspreiding van ideeën en Copyleft moedigt juist aan deze te verspreiden en te verbeteren.

Rond ’88 formaliseerde Richard Stallman dit principe in zijn eerste General Public License. Copyright beschermt de rechten van de auteur; maar de auteur kan zijn werk een licentie meegeven. Daarbij blijft het werk beschermd, maar er kunnen onder voorwaarden toch kopieën gemaakt worden. De auteur kan geld ontvangen voor het verlenen van een licentie aan een bedrijf. Maar een auteur kan ook een licentie geven om het werk te mogen gebruiken voor educatieve doeleinden (maar niet voor commerciële!).

Op de website van Creative Commons wordt een heel scala aan mogelijke licenties gepresenteerd, van heel strict tot heel vrij. Op deze site vindt je ook een zoekmachine die uitsluitend foto’s, video’s en ander werk oplevert die een vrije licentie hebben. Deze werken kun je dus gebruiken in leermiddelen zonder daarvoor hoeven te betalen, waardoor het ontwikkelen van eigen (papiamentstalige) schoolboeken veel goedkoper wordt.

http://en.wikipedia.org/wiki/Copyleft
http://creativecommons.org
http://www.bip.an/

Weet u wat een ‘killer-app’ is?

Dat is een stukje software dat zo populair is dat het een onderliggend systeem onmisbaar maakt.

Bijvoorbeeld het ‘pingen’ op de Blackberry. Gratis tekstberichten uitwisselen met alle andere Blackberry gebruikers in de hele wereld bleek zo leuk dat opeens heel veel mensen een BB kochten. De verkoop van BB’s steeg door het pingen.

Email was ook zo’n killer-app, waardoor het hebben van Internet steeds populairder werd. Een berichtje versturen en ontvangen binnen een paar seconden in een tijd dat een brief naar een ver buitenland er meer dan een week over deed, was zo leuk dat je wel Internet moest hebben.

Er was wel kritiek op dit nieuwe fenomeen, want de berichten die men uitwisselde werden steeds korter. Een brief deed er lang over maar je was ook lang bezig met het schrijven er van, en 4 of 5 kantjes volpennen was niks bijzonders. Email beperkte zich al gauw tot een half kantje, of zelfs een regel of twee. En pingen, twitteren, en chatten hebben er voor gezorgd dat we nu vaak aan een half woord genoeg denken te hebben.

Toch is email nog lang niet weg te denken uit ons dagelijks leven. Het closed source programma ‘Outlook’ wordt door veel mensen gebruikt, maar er zijn natuurlijk ook open source alternatieven. Met name Mozilla Thunderbird en in mindere mate Novell’s Evolution zijn goede en volwaardige email programma’s, met naast email ook nog een agenda, takenlijst en andere handige tools. Thunderbird werkt op Linux, Windows en Max OSX, dus als je vaak op verschillende systemen werkt is het best handig om overal hetzelfde programma te hebben. Het verschil tussen Outlook voor Windows en voor Mac is best wel groot, en voor velen een reden om verder te kijken. Thunderbird is dan een voor de hand liggende keuze.

http://www.mozilla.org/thunderbird/
http://tinyurl.com/admailevolution
http://en.wikipedia.org/wiki/Email

Naschrift: via Facebook liet John Baselmans mij weten dat Pegasus Mail ook een goed programma is. Inderdaad, echter Pegasus Mail is (helaas) geen Open Source.

http://www.pmail.com/sundry/pmlinux.htm

Steve Jobs is gestorven.

Zesenvijftig jaar oud en ongeveer 8 miljard US dollar waard, stierf deze visionair aan kanker. En sterven aan kanker is niet best, of je nou heel rijk bent of niet. Voor zijn vrouw, kinderen, familie, vrienden is het heengaan van Steve Jobs een verdrietig gebeuren.

Steve Jobs is bekend van Apple. Toen hij 20 was bouwde hij samen met Steve Wozniak één van de eerste personal computers, net als minstens 100 anderen in die tijd hebben gedaan. Apple werd een succes, en groeide, en werd gekopieërd door Microsoft, en bleef een kleine speler op de markt. In 1985 werd Steve ontslagen door zijn eigen bedrijf, om pas in 1997 het roer weer over te nemen. Wat deed Jobs in de tussentijd?

Hij baseerde zijn nieuwe systeem op Open Source!

Toen hij bij Apple terugkwam voerde hij dit inzicht door en vanaf Mac OS X zijn alle door Apple gemaakte produkten gebaseerd op Open Source. Ook de iPhone en de iPod.

Open Source speelde dus een grote rol in Steve Jobs leven. Hij richtte in 1986 het animatiebedrijf Pixar op, de makers van Toy Story. Pixar gebruikt uitsluitend Linux computers om films te maken, en het closed source programma RenderMan. Dus ook hier de combinatie van open en closed source. Steve Jobs was een visionair, niet alleen in het gebruik van open source, maar ook in ontwerp en gebruikersvriendelijkheid.

Toch gaf hij liever niet aan goede doelen, en droeg weinig bij aan de ontwikkeling van open source. Zijn App Stores zijn zo ‘gesloten’ als het maar kan, en smoren concurrentie in de kiem. Hij was geadopteerd, een high-school drop-out, en noemde de dood de beste uitvinding van het leven.

http://www.ted.com/talks/steve_jobs_how_to_live_before_you_die.html

Een sappig onderwerp: de storing die de halve westerse wereld in haar greep hield.

Blackberry (BB), het product van bedrijf Research in Motion (RIM) is een behoorlijk populaire ‘smart phone’. Helaas niet zo slim: bijna vier dagen was de communicatie tussen deze BB’s verstoord doordat een netwerkcentrum in Engeland jammerlijk faalde.

Zelf heb ik geen BB omdat het geen open source systeem is, en dus ook helemaal geen last van dit wereldwijde probleem. Maar wat mij bevreemdde is dat een datacentrum in Engeland de oorzaak was dat de mensen in Curaçao geen mail konden ontvangen.

Nou blijkt dat het merendeel van de BB communicatie via de servers van RIM loopt. Als je dus een email account hebt ingesteld op je BB, bijvoorbeeld Gmail of Hotmail, dan halen de servers van RIM de mail voor je op, parkeren die op de servers (in Engeland of Canada) en sturen die dan naar jouw BB door. Huh?. Ja echt waar. Je zou denken dat je het Internet op gaat via UTS of Digicel, maar dat is niet zo: je moet namelijk eerst langs de BIS (Blackberry Internet Service).

Kort gezegd, als de premier zijn email leest gaat het eerst naar Engeland of Canada voor het op zijn BB aankomt. Huh? Ja echt waar. Een voordeel van de BIS (niet te verwarren met BES) is dat de berichten tussen BB en de servers van RIM gecodeerd worden en dus juist niet gelezen kunnen worden door UTS, Digicel of wie dan ook. Aanleiding voor sommige Arabische landen om BB te blokkeren – het maakt het moeilijk om je eigen volk te bespioneren. Plus dat alle emails van je volk eerst langs een ander land gaan.

http://www.bbc.co.uk/programmes/p00ctrvp
http://en.wikipedia.org/wiki/BlackBerry_Internet_Service

Steeds meer privé informatie wordt digitaal opgeslagen. Ook als je niet meedoet aan Facebook, Twitter en andere sociale netwerken, worden sommige van je gedragingen toch opgeslagen.

Om maar een voorbeeld te noemen, sommige sites lijken te ‘weten’ dat je op Curacao woont. Er wordt een advertentie getoond die specifiek op Curacao gericht is. ‘Vind een partner in Dominguito’, ‘Koop een auto in Salinja’ of ‘Goedkope medicijnen in Jan Doret’ doen je geloven dat er bij jou in de buurt iets te halen valt.

Deze websites zijn zo geprogrammeerd dat ze aan het IP-adres kunnen zien in welk land je woont. Elke Internetter krijgt (tijdelijk) een IP-adres toegewezen, en wereldwijd zijn er lijsten waar je kunt zien welke IP-adressen in gebruik zijn door UTS, MIO, Scarlet, Flow, Tres en andere providers.

Als je een IP-adres van UTS hebt, zal je wel in Curacao wonen, en kan er in de advertentie een passende stad of wijk genoemd worden. Op YouTube kan je soms een filmpje niet bekijken ‘omdat dit filmpje van de eigenaren niet vertoond mag worden in uw regio’.

De provider kan trouwens ook precies zien naar welke sites je toe gaat, zolang je geen maatregelen neemt. Zodra je ‘http://’ ziet staan, weet je dat men kan zien wat je doet. Als je ‘https://’ ziet staan, is dat al een stuk minder.

Het Open Source programma ‘Tor’ werkt door alle gewone ‘http’ verbindingen te vervangen door ‘https’ en het verkeer dan door een heel netwerk van knooppunten te leiden, waardoor er geen begin- en eindpunt kan worder vastgesteld. Verkeer onderscheppen bij de provider heeft dan geen zin meer en ook de bezochte site kan geen link leggen naar je werkelijk lokatie.

http://webwereld.nl/tips—tools/106861/eenvoudig-anoniem-surfen-met-de-tor-browser-bundle.html
https://www.torproject.org/
http://whatismyipaddress.com

Uw computer doet eigenlijk niet zo veel.

In feite is uw laptop of PC negentig procent van de tijd helemaal niks aan het doen. Als u een website bekijkt, dan is de computer aan het rusten totdat u naar de volgende pagina klikt. Als u email leest, dan wacht de computer tot u klaar bent. En zelfs als u aan het tiepen bent, heeft de computer tussen elke letter nog een zee van tijd over.

Toch staat uw computer niet stil. Wachten is ook een taak. Vaak wordt deze ‘leegloop tijd’ helemaal niet gebruikt.

Op dit moment staan er dus miljoenen computers op aarde zich stierlijk te vervelen. Enorm veel rekenkracht gaat daarmee verloren. Hoe kunnen we deze kracht toch benutten? Door een Open Source programma, BOINC geheten, te installeren.

Dit programma gebruikt de idle cycles van uw PC en werkt dus alleen maar als er verder niets te doen is. BOINC voert in leeglooptijd kleine berekeningen uit, die via Internet worden ontvangen en verstuurd. Die berekeningen zijn onderdeel van een groot en complex probleem, zoals het vinden van enzymen die gebruikt kunnen worden in medicijnen tegen Multiple Sclerose, kinderkanker of AIDS.

Op de website van BOINC is een hele lijst te vinden van meer en minder belangrijke projecten, waaronder het speuren naar buitenaards leven. Ook zijn er wiskundige, natuurkundige en astronomische projecten. Als u meedoet, werkt uw computer (waarvoor u toch al stroom betaald) misschien wel mee aan de oplossing van een wereldvraagstuk.

Stelt u zich eens voor wat uw bijdrage, en de bijdrage van Curacao, zal zijn als alle computers op uw school of bedrijf meedoen!

http://boinc.berkeley.edu/
http://tinyurl.com/teamkorsou

Een tijd geleden schreven wij al over ‘Open Hardware’, met de Arduino als inspirerend voorbeeld. Deze maand kwam Google met het grote nieuws dat de Android (open source software voor mobiele apparaten) Arduino heeft gekozen als platform voor het ontwikkelen van Android Extra’s.

Deze Extra’s kunnen alles zijn wat je maar kan bedenken: lichtschakelaars, fitnessapparaten, alarmbellen, temperatuurmeters en nog veel meer. Dus de Open Hardware van Arduino gecombineerd met de Open Software van Android, geeft de mogelijkheid om bijna alles om je heen te besturen vanuit je telefoon, tablet, laptop of pc.

Vergeten het licht op de porch aan te doen, terwijl je al in de auto zit op weg naar een feest? Wil je weten hoe warm het is in de slaapkamer van je zoon? De nieuwste CD van lady Gaga downloaden en afspelen op de stereoinstallatie van kantoor? Dat kan allemaal door gebruikt te maken van je Android telefoon in combinatie met op Arduino gebaseerde Extra’s.

Google zit hiermee in het vaarwater van Apple iPhone, RIM Blackberry, en wat er verder nog aan mobiele telefoons/tablets is. Want als eerste en enige stellen ze de hele keten open aan iedereen – vanaf de besturingssoftware via applicaties en de App Market tot aan alle hardware die eraan gekoppeld kan worden.

Dat betekent dat iedereen software en hardware kan ontwikkelen voor de Android-markt, bijna zonder investering. Google heeft een ‘level playing field’ gemaakt, waardoor miljoenen mensen – ook in de armere landen – mee kunnen doen met de ontwikkeling van de mobiele wereld.

Het wordt tijd dat we op Curacao een Android/Arduino expertisecentrum opzetten, zodat we de boot niet missen.

http://tinyurl.com/adarduino
http://developer.android.com
http://www.arduino.cc
http://makezine.com/arduino

Een Geografisch Informatie Systeem (GIS) is software die gegevens koppelt aan geografische gebieden. Tijdens de verkiezingen zie je vaak kaartjes waarin per wijk de opkomstcijfers zichtbaar zijn. Je ziet dan heel makkelijk in welke wijken veel of weinig stemmers zijn, en daar kun je dan je nieuwe campagne op gaan richten.

Closed Source GIS systemen zijn bijvoorbeeld ArcGis en MapInfo. Open Source GIS software is er ook volop te krijgen: GRASS, SAGA, en Quantum, om maar een paar te noemen.

Het bedrijf GIS4C verkoopt ESRI software (ArcGis) op Curacao en is betrokken bij de Upgrading Basis Registratie Topografie (AD 5 mei, pag. 7), een door Nederlands gefinancierde kaart waar DOW en andere overheidsdiensten gegevens en objecten kunnen invoeren. Helaas zijn er echter (nog) geen goedkope basiskaarten beschikbaar.

In Nederland koop je voor onder 100 Euro een kaart met daarop alle gemeentegrenzen, die gebruikt kan worden in bijvoorbeeld webapplicaties. Met het Open Source programma MapServer (en MapScript) kan zo’n kaart dan gekoppeld worden aan een database (MySql en Postgresql, beiden Open Soure, ondersteunen geografisce data). Het zou goed zijn dat de overheid deze eenvoudige basiskaarten beschikbaar stelt, zodat deze gebruikt kunnen worden in onderzoeken, presentaties, websites en dergelijke.

Google Maps is ook een GIS Systeem, en de Open Source tegenhanger daarvan is OpenStreetMap. Open Street Map wordt onderhouden door duizenden vrijwilligers, die met ondere andere moderne GPS telefoons routes uitstippelen. Het zal u verbazen dat de Sabasteeg op Curacao wel op OpenStreetMap voorkomt maar niet op Google Maps.

http://tinyurl.com/adgis1
http://tinyurl.com/adgis2
http://tinyurl.com/adgis3
http://tinyurl.com/adgis5
http://www.opengeospatial.org/

Een vork is een splitsing in de weg. Een keuze: links of rechts, ja of nee, zwemmen of verzuipen. Toch is die keuze er niet altijd geweest.

Eerst was er alleen maar een weg. En op een dag zei iemand, nou, dat kan ook wel anders. Ik ga hier rechtsaf. Of links. En anderen zijn hem (of haar) gevolgd en zo werd een geitepaadje eerst een smalle weg en later misschien wel de hoofdweg. En vanaf dat moment was er een keuze, daar bij die vork in de weg.

De meeste mensen houden helemaal niet van keuzes. De bekende weg is toch het makkelijkst. Dus dat Open Source ook vele vorken kent, zal voor velen verwarrend en misschien wel beangstigend zijn. Maar juist het verlaten van de bekende weg, het maken van een ‘fork’, is één van de sterke kanten van het ‘Open’ concept.

Neem bijvoorbeeld Open Office, een kantoorpakket dat een prima vervanger is van het closed source Office. Dat begon als StarOffice (van Sun). Het werd gesplitst en terwijl StarOffice doorging als (deels) gesloten source, werd Open Office de nieuwe Open Source stroming die uiteindelijk veel uitgebreider en beter werd dan StarOffice. Het bedrijf Sun werd opgekocht door Oracle, en prompt ontstond er in september 2010 een nieuwe vork, namelijk LibreOffice. Dit omdat de organisatie achter OpenOffice sterk bepaald werd door Oracle en flexibiliteit mistte.

LibreOffice heeft in record tempo en hoop verbeteringen doorgevoerd die in OpenOffice steeds maar bleven liggen, en een groot aantal programmeurs die eerst aan OpenOffice werkten, werkt nu aan LibreOffice. Hoewel dit tot verwarring leidt bij de ‘consument’ zal ook deze splitsing leiden tot een beter product, dat sneller verbeteringen doorvoert. Omdat beide producten Open Source zijn, zullen verbetering in de één ook opgenomen worden in de andere.

Uiteindelijk zal de vork leiden tot één nieuwe weg. Die zich misschien ook wel weer splitst, met als resultaat: betere software.

http://tinyurl.com/advork