Het moet niet gekker worden, en toch bestaat het: open source geld.

De zogeheten ‘bitcoin’ bestaat alleen in digitale vorm en er is geen centrale bank die ze beheert. Er zullen nooit meer dat 21 miljoen bitcoins bestaan en ze worden meer waard in plaats van minder.

Het idee achter bitcoins is dat geld niets anders is dan een onderlinge afspraak, waarbij een symbolisch voorwerp (munt, cheque, briefje van 100) wordt uitgewisseld tegen diensten of goederen. Zonder geld kan een visser alleen in vis betalen en een bakker alleen in brood. Op basis van schelpen, koperstukken, dubloenen en stukjes papier zijn er hele economieën onstaan, een wereldhandel, aandelen, opties en belastingen.

Toch is de basis van geld niet meer dan een afspraak en op die basis zijn er kleinschalige alternatieve economieën onstaan, waarvan de bekendste het Local Exchange and Trading System (LETS) is. Bitcoins is een digitale variant van een alternatieve economie. Omdat een aantal mensen goederen en diensten levert in ruil voor bitcoins, kun je er dus ook echt iets voor kopen.

Maar in plaats van een centrale bank die de saldo’s beheert, zijn de gegevens verdeeld over duizenden computers over de hele wereld. Door heel slim gebruik te maken van versleuteling, kan niemand de saldo’s veranderen en niemand kan bitcoins twee keer uitgeven. Er worden bitcoins bijgemaakt, maar het maximum is ongeveer 21 miljoen. Als u daar vreemd van opkijkt: geld wordt altijd gecreeërd uit het niets, maar omdat er geen maximum is wordt het steeds minder waard (inflatie). Bitcoins vertonen deflatie.

Bitcoins is vooral een experiment, waarbij al dan niet aangetoond wordt dat wij een open geldsysteem kunnen maken waarbij banken geen enkele rol spelen.

bitcoin.org
archive.org/details/ModernMoneyMechanics
tinyurl.com/adbitcoin1
tinyurl.com/adlets01

De United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) ontstond 92 jaar geleden op 21 september 1921 en vandaag de dag zijn er 195 landen lid van de UNESCO. De missie: het bijdragen aan de vredesopbouw, armoedebestrijding, duurzame ontwikkeling en interculturele dialoog door onderwijs, wetenschap, cultuur en communicatie.

Het hoofdkantoor staat in Parijs maar er zijn vele regiokantoren, waaronder die van Curaçao. Een onderdeel van de UNESCO is de wereld erfgoed lijst, waar Willemstad zo trots onderdeel van is. Een ander onderdeel is de Free en Open Source Portal.

UNESCO ontwikkelde zelf ook jarenlang open source software, onder andere CDS/ISIS. Een ander project is ABCD, bibliotheek software waar onder andere de UNA mee is gaan werken. Daarnaast loopt er tot 2013 een programma om een betere balans tussen het percentage mannen en vrouwen binnen Free en Open Source Software (FOSS) te krijgen.

UNESCO ondersteunt Open Access (OA), beter bekend als Open Data (OD). Toegang tot (wetenschappelijke) data is een van de pijlers voor ‘global learning’, waarbij iedereen, arm of rijk, gebruik kan maken van de (ruwe) data van wetenschappelijke onderzoeken, census gegevens en andere data en zo tot wetenschappelijke conclusies kan komen zonder zelf het dure onderzoek te hoeven doen.

Ook op het gebied van onderwijs stimuleert UNESCO de ‘open’ gedachte. Via Open Educational Resources (OER) worden diverse projecten getoond die het delen van data mogelijk maken. In 2012 werd de OER declaratie aangenomen, waarbij de lidstaten beloven om de ontwikkeling van OER te bevorderen, maar ook de open licenties die daar bij horen.

Op dit moment doet de UNESCO een onderzoek naar ‘open’ in het Caribisch gebied, en diverse stakeholders zijn al (digitaal) geïnterviewd. Van 22-24 april komt de onderzoeksleider naar Curaçao om wat dieper in te gaan op bepaalde onderwerpen.

http://tinyurl.com/adoerdeclaration
http://tinyurl.com/adunesco

Zoeken op ‘open source nederland’ levert een stuk of tien sites op die bijna allemaal op sterven na dood zijn.

De site opensource.nl zegt ‘Deze site is sinds langere tijd slapend.’, om door te verwijzen naar de tweede in de lijst, de Vereniging Open Source Nederland. Maar op vosn.nl staat: ‘Het VOSN is eind 2005 opgeheven’, en verwijst door naar de site van Holland Open. En hollandopen.nl wordt sinds augustus 2011 niet meer bijgehouden.

Het derde zoekresultaat is rijksoverheid.nl, en daarop staat te lezen: ‘De overheid maakt zoveel mogelijk gebruik van open standaarden […] Overheidsorganisaties kunnen hierdoor makkelijk onderling digitale informatie uitwisselen, maar ook met burgers en bedrijven.’

In de jaren 1995 – 2010 was en in Nederland een grote en actieve beweging die open source en open standaarden bekender maakte bij publiek, bedrijfsleven en overheid. In 2002 werd de motie Vendrik aangenomen, waardoor er een eerste aanzet was tot overheidsbeleid met betrekking tot open source. Het programm OSOSS pompte tussen 2003 en 2006 maar liefst 7 ton euro per jaar in de bewustwording rond open source. In 2007 werd het actieplan Nederland Open in Verbinding (NOiV) gelanceerd door staatsecretaris Heemskerk. Het OSOSS ging over in het programmabureau NOiV met een verdubbeld budget: ruim 1.35 miljoen euro per jaar. In 2011 werd het NOiV opgeheven.

Dus, Open Source is dood? Nee want in Nederland is open source heel gewoon geworden, en als er op je visitekaartje staat dat je open source ontwikkelaar bent, dan heb je waarschijnlijk een goed betaalde baan. Open source is geacepteerd en daarom is er geen stimuleringsprogramma meer, en zijn er nauwelijks ‘actie’ websites meer. Zoals in het derde voortgangsrapport van NOiV gesteld wordt: ‘Adoptie van open standaarden en open source software is een onomkeerbaar proces geworden.’

hollandopen.nl
tinyurl.com/adrijk
tinyurl.com/adnoiv
tinyurl.com/adrapport3

Zomaar wat nieuws van de UNESCO website voor open source software…

Een studie in India laat zien dat er bijna 3 miljard gulden bespaard kan worden als de helft van alle bedrijven en overheden over gaat op open source. In Kerala, een provincie van India, heeft het schoolbestuur 50.000 windows computers vervangen door open source software en bijna 20 miljoen gulden bespaard.

In München (Duistland) loopt al jaren een groot project om de gemeente helemaal te laten overgaan op open source. Dit project is het grootste in zijn soort en de IT wereld kijkt al jaren mee naar elk succesje en elke tegenvaller. Voor- en tegenstanders van open source in overheden gebruiken München beiden als voorbeeld.

In München hebben ze zelf het Linux-systeem helemaal aangepast, dat betekent dus 10-tallen manjaren aan hoog gekwalificeerde banen zoals programmeurs, designers, software-architecten, maar ook testers en beter opgeleide systeembeheerders.

Toch is er een besparing van bijna 30 miljoen gulden bereikt ten opzicht van niet-open source systemen. Een deel ervan is besparing op hardware, omdat men niet hoeft over te gaan op Windows 7 en oudere computers dus langer kan blijven gebruiken. München heeft ongeveer 13.000 computers in gebruik bij de lokale overheid.

Het Witte Huis in de Verenigde Staten heeft haar petitieplatform ‘We the people‘ open source gemaakt. Dit petitieplatform stelt burgers in staat een petitie aan te bieden aan de regering en die te vergezellen met duizenden electronische handtekeningen. Waarlijk democratisch, en nu ook echt open. Door de software open te maken, hoopt de regering Obama dat andere overheden gebruik gaan maken van dit instrument.

En in Baskenland is een nieuwe wet van kracht waardoor alle software die voor en door de overheid wordt ontwikkeld, open source wordt.

Er verandert veel in de wereld van computers en digitale technologie. Vooral in de manier waarop je de computer bedient. Ooit was de muis revolutionair, en vergrootte het gebruiksgemak terwijl het de wereld van software op zijn kop zette. Opeens was het mogelijk te klikken, te slepen, en te dubbelklikken. Menu’s die vroeger schuilgingen achter F1 t/m F12 kwamen midden op je scherm te staan en de iconografie werd een nieuw leven in geblazen. Het buroblad als metafoor zet nog steeds mensen op het verkeerde been.

De laatste jaren was ‘touch’ de grote innovatie; met je vingers aan het scherm zitten, dat deed iedereen toch al. Nu kun je klikken en slepen met je vinger, en nog veel meer: je duim en wijsvinger naar elkaar toe bewegen alsof je in iets knijpt, waardoor een foto op je scherm kleiner wordt. Deze nieuwe manier van interactie met de computer maakt het nog makkelijker – intuïtiever – om een digitaal apparaat te bedienen. Kijk maar naar hele jonge kinderen, die bijna van nature met de tablets van Apple en Google spelen. Het leren van ingewikkelde commando’s of onthouden van toetscombinaties zoals Alt-Control-Delete is niet meer nodig.

De allernieuwste snufjes van techniek zijn de zogenaamde 3D-controllers, waarvan Kinect van Microsoft er één is. Met behulp van camera’s en sensors die ergens in een hoek van de kamer staan worden de bewegingen van je hele lichaam overgebracht op de computer. Naast klikken en knijpen kun je nu ook springen, hurken, zwaaien, en slaan.

OpenKinect is een project om de Kinect ook beschikbaar te maken voor Apple en Linux, maar Microsoft verbaasde deze week vriend en vijand door een klein deel van de Kinect software open source te maken. Waardoor meer mensen innovatieve toepassingen kunnen bedenken voor deze nieuwe manier van praten met de computer.

openkinect.org

en.wikipedia.org/wiki/Kinect

kinectforwindows.codeplex.com

Email is nog steeds één van de belangrijkste communicatiemiddelen, al wordt deze langzaam verdrongen door andere, vaak vluchtige zaken zoals Facebook, Skype, Pin en Chat. Voor iedereen die getroffen werd door de recente uitval van UTS Onenet is dat weer eens pijnlijk duidelijk geworden. Veel mensen zijn dan ook overgestapt op Gmail, Hotmail/Windows Live of een andere emailprovider. Onenet is zelf ook overgestapt, namelijk op een Microsoft Exchange Server met Outlook Web Application. Vreemd genoeg gebruikt men nog steeds het onveilige ‘http’ om de mail te benaderen. Het veel veiligere ‘https’ voorkomt meelezen door anderen, vooral op open wireless verbindingen zoals die op publieke plaatsen zoals Wilhelminaplein en McDonalds. Wie verbing maakt via ‘http’ met Onenet webmail op deze plekken, legt als het ware zijn of haar wachtwoord en alle mail open en bloot op tafel. Maar laten we eens kijken naar het marktaandeel van de email servers. Een onderzoek uit maart 2012 laat zien dat het aandeel ‘gesloten’ email servers van 30% in 2007 naar 15% in 2012 gedaald is en dat de ‘open’ email servers in dezelfde tijd gestegen zijn naar 70%. Een meting uit het jaar 2012 van het aantal IMAP servers, die veel meer mogelijkheden bieden om mail te lezen, synchroniseren en in mapjes te bewaren dan het zeer ouderwetse POP protocol, dat nog steeds door Onenet wordt gebruikt, laat zien dat Dovecot en Courier samen bijna 80% van de servers uitmaken terwijl Exchange minder dan 4% voor haar rekening neemt. Open source mail servers worden dus het meest gebruikt, dus het zou voor de hand liggen om juist deze gratis en makkelijk te onderhouden software te kiezen. Voor email ‘clients’, dus programma’s zoals Outlook, Thunderbird en Apple Mail, is er een omgekeerde trend: gesloten email programma’s van Apple en Microsoft staan op nummer 1 t/m 4 met 59% terwijl Google Android het moet doen met 8%.

securityspace.com/s_survey/data/man.201202/mxsurvey.html
openemailsurvey.org
emailclientmarketshare.com

Welke versie van de software gebruikt u? De eerste, de tweede, of altijd de nieuwste? Maakt een nieuwe versie de oude overbodig? Of is die vorige versie nou juist precies wat je wil en is er geen reden voor een ‘upgrade’? De één zweert bij software die tien jaar geleden uitkwam, de ander kan niet wachten op de officiële ‘release’ en gebruikt alpha- of betaversies.

Software ontwikkeling is vaak een geleidelijk proces, maar soms wordt er opeens een grote sprong gemaakt door nieuwe inzichten of technieken. Heel vaak is het uitbrengen van een nieuwe versie een kwestie van marketing.

In de open source wereld beginnen de meeste programma’s met versie nul-punt-één. Deze 0.1 veries zijn een aanzet tot wat het uiteindelijk moet worden. Ze groeien door tot versie 0.9 voordat men besluit dat de software klaar is voor het grote publiek en dan wordt met veel tamtam verie 1.0 gelanceerd.

Een 2.0 versie wordt pas na vele jaren uitgebracht, waarbij door veranderende inzichten en technieken het bestaande programma helemaal vanaf het begin opnieuw wordt ontwikkeld. De open source webserver Apache 1.3 wordt nog steeds net zo vaak gebruikt als Apache 2.2, en beide versies worden onderhouden, terwijl ze wezenlijk van elkaar verschillen. Bij gesloten software wordt er soms een nieuwe versie uitgebracht zodat iedereen gedwongen wordt om een upgrade te kopen.

In sommige gevallen is een versienummer alleen maar een hype: Web 2.0 bijvoorbeeld. Het Web heeft helemaal geen versienummer, maar het klinkt wel heel vernieuwend. Er zijn wel nieuwe inzichten, maar het Web is niet opnieuw van de grond af aan opgebouwd. Web 2.0 doet geen recht aan de geleidelijke verbeteringen die door de jaren heen zijn aangebracht, maar geeft wel een nieuwe manier van denken aan.

Wordt het ook tijd voor een nieuwe versie van Curaçao?

tinyurl.com/adversie1
en.wikipedia.org/wiki/Web_2.0
tinyurl.com/adversie3

In 1997 en 1998 werkte ik voor de Maatschappij voor Oude en Nieuwe Media in Amsterdam. De MONM is gehuisvest in het oudste niet-religieuze gebouw van deze historische en toch moderne stad. Vanaf de 15e eeuw diende het gebouw als stadspoort, waaggebouw, gildehuis en anatomisch theater.

De Waag, zoals het gebouw maar ook de MONM genoemd werd, is altijd een plek geweest van vernieuwing. Aan de ene kant hield het ongewenste personen uit de stad, aan de andere kant liet het vernieuwende ideeën toe. De gildes die er in gehuisvest waren bestonden uit vakmensen die zowel eer en traditie hoog hielden als in het geheim nieuwe technieken bedachten. Het anatomisch theater – in 1632 vereeuwigd door Rembrandt in het beroemde schilderij ‘De anatomische les van Dr. Nicolaes Tulp’ – was een plek waar men experimentele medische wetenschap in werking kon zien.

Op diezelde plek stormde ‘de Waag’ mijlenver vooruit op wat toen voor het Internet doorging. In de sfeer van middeleeuwen gemengd met Futurama beheerde ik mijn eerste Linux-server, die een brug vormde tussen 14 Windows-PC’s en 8 Apple Mac’s. Andere systeembeheerders vroegen ongelovig of het echt waar was dat Mac’s en PC’s samen konden werken op één server.

Nu, zo’n 15 jaar later, is de Waag nog steeds toonaangevend op het gebied van digitale vernieuwing. Er staanwel 30 Linux servers, Mac’s en PC’s werken zonder problemen samen.

Ik ben dan ook blij en een beetje trots dat één van de huidige medewerkers van de Waag komende week bij Stimul-IT te gast is voor de Apps4Curaçao workshop.

Lang niet alle apps zijn open source. Maar bij het maken van een app wordt vaak juist wel veel open source gebruikt. Dat betekent dat je geen dure software hoeft aan te schaffen om een app te maken. De programmeertaal JAVA is open, evenals Eclipse (een ontwikkel-omgeving), en er zijn een aantal ‘standaard-bibliotheken’ die je kan gebruiken omdat ze open zijn, en Android is open source.

waag.nl

nationaleappprijs.nl

stimul-it.com

Quickbooks is een financieel programma van Intuit, een bedrijf uit California (1983). Op Curaçao wordt Quickbooks door de meeste kleine bedrijven en organisaties gebruikt. Er worden cursussen Quickbooks gegeven, onder andere door ADECK. Quickbooks is de standaard op Curaçao, en het is niet eens zo duur, de Pro 2013 versie is al verkrijgbaar voor onder 150 US Dollar.

Helaas gebruikt de meerderheid van alle bedrijven het programma ‘gratis’. Het is na Microsoft Office waarschijnlijk het meest gekopiëerde programma op Curaçao. Boekhouders geven nieuwe klanten een ‘gratis’ CD en iedereen is blij. Voor veel mensen is gratis software de gewoonste zaak van de wereld. Dure consultants vertellen met trots dat ze via hun zoontjes die in Nederland studeren alles voor niks kunnen krijgen, want er is toch niemand die het controleert.

Ook op scholen zie je dit gedrag. Bij een projectbudget werd er wel een bedrag begroot voor de aanschaf van computers, maar niks voor aanschaf software. ‘We kennen iemand die heeft alle CDs’, werd er gezegd. Ik stelde toen voor om alle computers dan ook maar te stelen, want dan kon het hele project voor niks gerealiseerd worden.

Als je niet wil betalen voor software, waarom zou je dan betalen voor hardware? Toch ziet men een verschil. Een kopie van software kost inderdaad niks, want er zijn geen grondstoffen voor nodig en ook geen fabricage. Een digitale kopie is geen diefstal, want bij diefstal neem je iets weg van een ander en bij kopiëren blijft het origineel intact.

Open source software moedigt het kopiëren juist aan, en staat kopiëeren ook uitdrukkelijk toe in de gebruiksovereenkomst of licentie. Intuit geeft die toestemming niet en in die zin blijft het gratis gebruik van dit programma een vorm van inbreuk op de rechten van een ander.

En waar gaan wij als maatschappij naar toe als iedereen, van jong tot oud, het heel normaal vindt om niet te betalen voor software?

www.osalt.com/quickbooks
tinyurl.com/ad-qbeula

Programmeren is een basisvaardigheid, die al in het Funderend Onderwijs aangeleerd zou moeten worden. Het middelbaar en hoger onderwijs moet daar op aansluiten. Als je op dit moment zoekt naar een instelling die programmeurs opleidt, dan vindt je die nauwelijks. Hoe kunnen wij toch een stap maken naar een kenniseconomie? Door online cursussen te volgen. Die komen er steeds meer. Sommige van deze online lessen zijn behoorlijk duur, maar er zijn ook goedkopere en zelfs gratis lessen te volgen.

De betere (en leukere) cursussen worden gegeven in de vorm van een video, waarin een bepaald onderwerp uitgelegd wordt. Daarna moet je een aantal interactieve oefeningen doen, voordat je naar de volgende les door mag. Een voorbeeld hiervan is Codeschool. Codeschool biedt een aantal onderwerpen aan die gericht zijn op het ontwikkelen van webapplicaties voor PC en smartphones. Dit zijn vrij nieuwe technieken, en dus ook interessant voor mensen die al jaren programmeren. De eerste cursus van een onderwerp is gratis, daarna kost codeschool 25 US dollar per maand.

Een ander voorbeeld is Codeacademy, die niet met videos werkt en dus wat ‘saaier’ is. Maar Codeacademy is gratis en biedt ook de mogelijkheid om zelf ‘les te geven’ en biedt dus een platform om te leren en om kennis te delen.

MIT Open Courseware gaat een flinke stap verder, want het MIT, één van de beste technische universiteiten in de VS, maakt al haar leermiddelen openbaar en via deze site kan je gratis een universitaire opleiding volgen op zeer hoog niveau.

Coursera bundelt cursussen van verschillende universiteiten zoals Stanford, Rice en Georgia Tech.

Het aanbod van gratis online cursussen overstijgt het aanbod in ons onderwijs vele malen. Wellicht zouden we ‘open onderwijs’ vorm kunnen geven door jonge mensen de kans te geven om, met begeleiding, deze hoogwaardige opleidingen online te volgen.