Ieder telefoongesprek (vanaf Curaçao) naar het buitenland loopt via de Verenigde Staten. Al het internetverkeer (email, chat) gaat via een onderzeese kabel naar Miami voordat het haar eindbestemming bereikt.

Sinds enige maanden heeft de Republikeinse regering een wet aangenomen, die het afluisteren van dit verkeer legaal maakt. ‘This bill provides the Intelligence Community with effective tools to conduct surveillance of foreign targets outside the United States…’, aldus de Protect America Act. Omdat van tevoren niet bekend is welk emailtje of welk telefoongesprek van belang kan zijn bij een onderzoek naar misdaden en terrorisme, is het wellicht gangbaar dat alles wordt afgeluisterd en er achteraf wordt gefilterd op bepaalde woorden of personen.

Uit onderzoek dat de Europese Unie in 2001 uitvoerde rond het Amerikaanse afluistersysteem ‘Echelon’, blijkt dat deze gegevens gebruikt werden om bedrijfsbelangen in de USA een voordeel te geven boven hun Europese concurrenten. Dat er misbruik gemaakt kan worden van zulke vergaande bevoegdheden staat dus al jaren vast. Met in het achterhoofd de wetenschap dat 99% van al het internationale dataverkeer, inclusief telefoongesprekken, VOiP en email kan worden onderschept door een bevriende doch vreemde mogendheid, dringt de vraag zich aan ons op of de besprekingen tussen staatshoofden, parlementariërs en ambtenaren binnen het Koninkrijk wel ‘onder ons’ kunnen blijven.

Bovenstaande tekst stuurde ik precies zes jaar geleden als ingezonden stuk naar de krant. Ik geloof niet dat veel mensen het serieus namen, toen. Sinds de onthullingen van Snowden weten we (hopelijk) beter. Een rechtstreekse kabel van Curaçao naar Europa zou veel winst opleveren omdat ook andere landen op de Zuid-Amerikaanse continent daar graag gebruik van zouden willen maken. Maar ook onderzeese kabels kunnen afgeluisterd worden. Voor uw eigen bescherming kunt u encryptie gebruiken, zoals OpenPGP (en het programma GNU Privacy Guard). Voor beveiligd mobiel bellen is er WhisperSystems.

gnupg.org
whispersystems.org

Apple kwam deze maand in de spotlights door het uitbrengen van OS X Mavericks, de nieuwste versie van het Operating System voor Apple computers. Bijzonder hieraan is dat Apple het systeem gratis weggeeft. Geen enkele eerdere versie was gratis.

Een ander interessant punt is de hoeveelheid open source die er in het systeem zit. Meer dan 200 onderdelen van het systeem zijn open source en Apple publiceert ook de verbeteringen die het aangebracht heeft. Dat is het mooie van sommige open source licenties, zoals de GPL en de APSL (Apple Public Source License), is dat verbeteringen ook weer open source worden. Dus Apple gebruikt verschillende open source projecten zoals openLDAP, openSSH en PostgreSQL, betaalt een aantal programmeurs om er verbeteringen in aan te brengen, en publiceert vervolgens de verbeterde versie als open source.

Apple legt in haar website veel nadruk op het onderliggende systeem, namelijk UNIX. UNIX werd in 1970 ontwikkeld en is sindsdien de basis van alle operating systemen behalve Windows. UNIX is stabiel, veilig, en uitbreidbaar. Open source versies van UNIX zoals Linux, FreeBSD en NetBSD zijn daarnaast ook nog eens gratis. OS X Mavericks is gebouwd op een van BSD afgeleid systeem. Als we nu naar de markt kijken, zien we alleen nog maar gratis operating systemen, behalve die van Microsoft. Google heeft Chrome OS, Apple heeft OS X Mavericks, en daarnaast zijn er tal van systemen zoals Ubuntu, Fedora en Debian. Zowel Google als Apple zijn niet 100% open source, maar beide giganten hebben veel voordeel bij het gebruik van open source omdat het de ontwikkelkosten laag houdt en men sneller kan reageren op fouten in de software (bugs). Ook verwacht ik dat een aantal hackers verbeteringen aan zal brengen aan Mavericks, buiten Apple om, en dat Mavericks beschikbaar komt voor installatie op de PC en daar één van de grote concurrenten van het zieltogende Microsoft Windows wordt.

http://opensource.apple.com/release/os-x-109/
http://www.macosforge.org/
http://www.apple.com/opensource/
https://developer.apple.com/opensource/

Afgelopen week kondigde computergigant HP de nieuwste Chromebook 11 aan, een laptop die qua afmetingen lijkt op de MacBook Air. Deze kost 500 gulden, terwijl een MacBook Air gauw zes keer zoveel kost. De Chromebook is dan ook geen gewone laptop, want er draait geen Microsoft Windows op, en ook geen Apple OS X, maar een nieuweling in het land der besturingssystemen: Google Chrome OS.

Google gaat er van uit dat alles in ‘de cloud’ gevonden kan worden en niemand meer documenten op zijn eigen laptop opslaat, want daarvoor heb je Google Drive, Dropbox, Owncloud of iCloud, en dat niemand software installeert want daarvoor heb je on-line apps zoals Google Docs, Microsoft Office 365, of één van de vele andere on-line tools en kantoorprogramma’s. Chrome OS is dan ook niets meer of minder dan een web-browser met een media-player. De Chromebook is goed voor iedereen die altijd on-line is, uitsluitend internetdiensten gebruikt zoals e-mail en facebook, en gewend is om teksten en spreadsheets on-line te maken en beheren. Omdat de Chromebook zo goedkoop is en nauwelijks systeembeheerder nodig heeft, is deze geschikt voor het onderwijs.

Als over een paar jaar alle onderwijssoftware via Internet te benaderen is, is een Chromeboek ideeal: goedkoop, veilig, licht, zuinig en makkelijk te beheren. Google heeft zelfs een speciale pagina voor onderwijs, met verschillende ‘edu-apps’. Chrome OS is geen open source, maar een ander Google project, Chromium OS, is dat wel. Chrome is gebaseerd op Chromium, waardoor Chrome OS bijna 100% open is. Google is met Android binnen 6 jaar zowel Blackberry als Apple voorbijgerend, zal Google nu ook Microsoft definitief overbodig maken?

wikipedia: Chrome_OS
google: Chromebook Education
wikipedia: Chromium_OS

Het begrip ERP staat voor Enterprise Resource Planning, waarmee een computerprogramma ofwel software wordt bedoeld. Dit soort computerprogramma’s wordt voornamelijk binnen organisaties gebruikt ter ondersteuning van alle processen binnen het bedrijf.

Een ERP-programma bestaat meestal uit modules die allemaal een specifieke taak ondersteunen. Denk bijvoorbeeld aan voorraadbeheer, financiële administratie, helpdesk, HRM en CRM. Gegevens van klanten en producten hoeven binnen de organisatie slechts eenmaal ingevoerd te worden, omdat alle gegevens centraal beheerd worden. Als de afdeling verkoop het adres van een klant wijzigt, werkt dat direkt door in de financiële administratie, en andersom.

Enkele bedrijven die ERP software leveren zijn: SAP, Oracle, Microsoft Dynamics en  Afas. De prijs van een commercieel ERP pakket kan flink oplopen – ergens rond de 100.000 USD voor 25 medewerkers tot een paar miljoen voor grote organisaties van meer dan 500 medewerkers.

Natuurlijk is er ook Open Source ERP software, bijvoorbeeld Compiere, OpenBravo en OpenERP. Compiere biedt een open source variant met heel weinig functionaliteit en een gesloten variant. OpenBravo is ook nog steeds open, maar richt zich vooral op een ‘hosted’ of ‘cloud’ variant. Vooral OpenERP groeit snel. OpenERP bevat meer dan 3000 modules voor Inkoop, Verkoop, Kassasystemen, Logistiek, Budgettering, Financiële Administratie, Voorraadbeheer, Salarisadministratie, Vakantieroosters, Marketing, Helpdesk, Tijdregistratie, Projectbeheer en Documentbeheer, en kan naadloos geïntegreerd worden met MS Outlook en andere email programma’s zoals het Open Source programma Thunderbird.

Uit onderzoek blijkt dat een OpenERP installatie tot meer dan 50% kostenreductie met zich mee kan brengen. De software is dan wel gratis en open, maar voor het implementeren van OpenERP is in de meeste gevallen toch een Business Consultant nodig. Het voordeel van OpenERP is dat naast de kosten van consultancy, er geen kosten zijn voor de software. Ook OpenERP biedt een cloud oplossing.

http://www.openerp.com
http://www.openbravo.com
http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_ERP_software_packages

Steam is een ‘entertainment platform’, dat wil zeggen een platform voor spelletjes, muziek en video. Steam is gericht op alle devices maar meer en meer op ‘het grote scherm’. Waardoor je dus spelletjes kan spelen op je TV zonder een Wii, Xbox of Playstation te hoeven kopen. De meeste Steam spelletjes zijn interactief in de zin dat je contact hebt met andere spelers door middel van chatten of het vormen van teams.

Steam werkt op Windows, Mac en Linux, waardoor het erg populair is geworden. Traditioneel zijn er niet zoveel spelletjes voor Linux, maar Steam brengt daar verandering in. Valve, het bedrijf achter Steam dat is opgericht door twee ex-Microsoft werknemers, gaat een stap verder. Het bedrijf introduceert SteamOS, het Steam Operating System, geheel open source en gebaseerd op Linux. Maar waarom? De gedachte achter deze openheid is simpel: door een eigen OS te maken, zal Steam op allerlei soorten hardware gebruikt kunnen worden. Op tablets, laptops, maar ook op de nieuwe groeimarkt van de Smart TV’s. Valve praat nu al over ‘Steam Machines’, allerlei apparaten die in de huiskamer thuishoren maar toch over SteamOS beschikken en dus geschikt zijn voor spelletjes, muziek en video. Valve ziet Linux als de toekomst voor gaming. Gesloten source oplossingen werken niet meer, zegt oprichter Newell.

Steam biedt ook de mogelijkheid zelf spellen te maken, waardoor de grens tussen spelers en makers gaat vervagen. Omdat een aantal spellen open source is, zal het makkelijker zijn om een bestaand spel aan te passen en zo het maken van spelletjes te leren. Er er is natuurlijk ook ruimte voor educatieve spellen, omdat deze bij iedereen thuis werken zonder een dure spelcomputer.

store.steampowered.com

Een ‘Interactive Whiteboard’ of digibord, is de digitale versie van het aloude schoolbord. De krijtjes zijn vervangen door een electronische aanwijspen en het bord is niet zwart, maar wit. De meesten werken met een beamer en een speciaal bord, dat aangesloten is op de computer. Sommigen projecteren gewoon op de muur, en er is dan geen speciaal bord nodig. En de nieuwe generatie digibords bestaan uit een enorme (55 – 84 inch) touchscreen. Een reuze iPad zeg maar.

De prijs blijft maar dalen; de eerste digiborden kostten ongeveer 12.000 gulden, nu heb je al een interactive beamer voor 3600,- en een 55 inch touchscreen voor 8000,-. Inmiddels zijn digborden op veel scholen geïntroduceerd. Bij elk merk digibord hoort ook software, van drivers tot en met software om lessen te maken. Prowise, een merk touchscreens, heeft gratis online software, die ook bestanden kan importeren uit Open Office en Libre Office, en vermeld naast Windows en MacOSX ook Linux als mogelijk besturingssysteem. De Epson Brightlink werkt wel op Ubuntu Linux maar heeft geen open source versie van de software om lessen te maken. Maar die software is makkelijk verkrijgbaar via het Open-Sankoré project.

Open-Sankoré is gratis en open source software voor digiborden, die werkt op Linux, Mac en Windows, en wordt onder andere gebruikt voor het educatieve systeem van Senegal en Mauritius. En let wel, open source digibord software is geen luxe, want sommige digibords leveren software die alleen op dat specifiele digibord werkt, of waar je per gebruiker een licensie voor moet aanschaffen. En natuurlijk kun je de lessen ook delen met elkaar – en dat gaat makkelijker als je een open pakket gebruikt. Open Sankoré heeft net als sommige andere gesloten software voor digiborden, een levendige gemeenschap die via Internet lessen met elkaar deelt.

en.wikipedia.org/wiki/Open-Sankoré
open-sankore.org

Wie een website wil maken, kan niet om open source heen. Zonder het te weten gebruiken bedrijven, instanties, overheden en instellingen open source software om hun website bij te houden. Deze systemen heten ‘content management systemen’ (CMS). Verreweg het bekendste open source CMS is WordPress, waarvan er bijna 70 miljoen zijn (58%). Op flinke afstand volgt Joomla! met 10%. Joomla! begon ooit als Mambo maar moest haar naam wijzigen.

Er zijn werkelijk honderden CMS systemen, er worden er zelfs een paar op Curaçao gemaakt. Drupal is de derde in de ranglijst met zo’n 6%. Drupal kreeg grote bekendheid toen het Witte Huis, met de intrede van President Obama, Drupal ging gebruiken voor haar website. Drupal, Joomla! en WordPress hebben een aantal zaken gemeen. Ten eerste zijn ze allemaal open source; ten tweede zijn er legio mogelijkheden voor het al dan niet gratis hosten van deze sites; en ten derde zijn er externe partijen die al dan niet gratis thema’s (design) en plugins (functionaliteit) leveren.

De kracht – maar ook de achilleshiel – van deze systemen zit hem in de flexibiliteit en de uitbreidbaarheid. Voor een webdesigner is het mogelijk een voorgekookt thema te kiezen en het dan aan te passen naar de wensen van de klant, en voor een webdeveloper is het zelfs mogelijk een thema of design van de grond af op te bouwen. Ook van bestaande thema’s de functionaliteit wijzigen behoort tot de mogelijkheden. De zwakte van dit systeem van externe modules is dat er vaak maar wat aangerommeld wordt. Zo komt het voor dat twee totaal ongerelateerde plugins niet met elkaar samenwerken. Of, en dat is erger, een plugin na een upgrade van het CMS niet meer werkt. Het sterkst zie je dat bij Joomla!, daar is de overgang van versie 1.5 naar versie 2.5 bijna hetzelfde als een nieuwe website maken. Bij wordpress zijn de overgangen geleidelijker, en bij Drupal wordt van te voren al veel meer gecontroleerd of een plugin wel aan de juiste eisen voldoet.

drupal.org
www.drupalgardens.com
en.wordpress.com/stats
www.joomla.org/

Scholen zonder boeken zijn de nieuwste trend! Wat dat betreft lijkt Curaçao een voorsprong genomen te hebben, want er is bijna geen boek te bekennen op de scholen. De kranten van deze week stonden bol van de ‘Steve-jobs-scholen’. Dat zijn scholen in Nederland waarbij het gebruik van boeken is vervangen door het gebruik van tablets. Kinderen leren makkelijker, meer en sneller door zelf het tempo te bepalen waarin ze leren. De Stevejobsscholen gebruiken de peperdure iPads van Apple. Ik vind de keuze voor Apple producten niet zo voor de hand liggen, want ook Apple is een ‘monopolie’. Men verlaat Microsoft om verder uitgekleed te worden door ‘Steve Jobs’.

De App Store (de enige plek waar je software voor iPad en iPhone kunt krijgen) is al helemaal niet open. Apple bepaalt welke software tentoongesteld mag worden en verdient 30% op iedere aankoop. iPads zijn veel duurder dan andere tablets. Vertalen van software naar het Papiaments is niet winstgevend voor Apple of andere ontwikkelaars, en te duur voor de overheid. Daar komt nog bij dat de schoolbesturen software hebben aangeschaft zoals Alles Telt en Taalactief. Taalactief is aan Windows gebonden en zal niet op een tablet werken, en de rekenmethode Alles Telt gebruikt flash, en zal niet goed werken op een iPad (wel op andere tablets). De licenties voor deze software zijn – met de bekende vooruitziende blik – aangeschaft voor een aantal jaren, dus de overgang naar tablets in het funderend onderwijs zal niet makkelijk zijn. Toch zullen er nu plannen gemaakt moeten worden, om over een paar jaar echt zonder boeken te kunnen.

www.o4nt.nl
tinyurl.com/ad-byod
tinyurl.com/adjobs1

Iedereen weet dat 92% van alle smartphones gebruik maken van open source. Apple met 13% (BSD) en Android met 79% (Linux). Onderaan de lijst zien we systemen die geen open source gebruiken: Windows met minder dan 4% en Blackberry met minder dan 3%. Er is nog een trend: Desktops en laptops worden steeds minder verkocht, tablets en smartphones steeds vaker.

De desktop- en laptopmarkt wordt voor 90% gedomineerd door Windows, terwijl de tablet- en smartphonemarkt voor 90% door Android en iOS overheerst wordt. Daar tussenin zitten de ultra-mobiles, zoals de Chromebook of de MacBook Air. Ultra-mobiles zijn licht, kunnen als tablet gebruikt worden en ook als laptop (met een toetsenbord dus). Wie het hardst groeit in deze markt heeft de toekomst. Maar is Android wel echt open source? Helaas niet. Binnen Android wordt een heel veel open source gebruikt, onder andere de Linux kernel (de ‘kern’ van het besturingssysteem). De linux kernel heeft een GPL licentie, en die houdt onder andere in dat alle onderdelen die toegevoegd worden aan de kernel zelf ook onder de GPL moeten vallen. De GPL is een licentie die zichzelf uitbreidt, als het ware. De taak van de kernel is om hardware te besturen. Sensors, de camera, de grafische kaart. Maar juist die hardware is vaak zwaar beschermd door allerlei vormen van geheimhouding en patenten. En hier wringt de schoen: door specificaties van de hardware op te nemen in de linux kernel, worden die specificaties open en dat vormt een probleem voor de hardware leverancier.

De nieuwste smartphones van Google (Nexus 4 en 7) starten niet eens op met de open source versie van Android (AOSP) maar natuurlijk wel met de gesloten versie. Dit geeft te denken. Hardware beperkt de openheid van software op smartphones. Pas als er iemand komt die een ‘puur open hardware’ smartphone produceert, is een volledig open source smartphone mogelijk. Maar ondertussen is 90% van de software die op 90% van de smartphones aanwezig is, open source.

tinyurl.com/adsmart1
tinyurl.com/adsmart2
tinyurl.com/adsmart3
tinyurl.com/adsmart4
tinyurl.com/adsmart5
source.android.com

Hoewel er nog veel meer te vertellen is over Open Onderwijs, of Open Educational Resources zoals UNESCO het noemt (OER), sluiten we de serie af met de Massive Open Online Courses (MOOC). Voordat we hier dieper op ingaan, eerst even een kijkje in de Open Campus van de University of the West Indies (UWI).

De UWI is een universiteit die gebouwen heeft in Jamaica, Trinidad & Tobago, en Barbados, maar daarnaast ook geheel ‘virtueel’ aanwezig is in 13 andere engelssprekende caribische eilanden, zoals Anguilla, Montserat, de Bahamas, en de Cayman Inslands. Op deze kleine eilanden is het dus mogelijk een volledige universitaire studie te volgen, geheel on-line, zonder het eiland te verlaten. Nog interessanter is dat men deze hele electronische leeromgeving (ELO) zelf heeft opgezet met behulp van open source software zoals Moodle (een open en gratis tegenhanger van Blackboard). Docenten aan de universiteit zijn verplicht een cursus on-line lesgeven te volgen (on-line, uiteraard!).

Open Campus biedt mogelijkheden voor minder rijke studenten (omdat ze thuis kunnen blijven wonen) en voor volwassenen die verder willen studeren zonder daarvoor naar een ander land te hoeven. De eerder genoemde MOOC, on-line cursussen op universitair niveau waar iedereen zich (gratis) voor kan inschrijven, zijn een trend die nog een stap verder gaat dan Open Campus. Niet alle MOOC’s zijn gratis, maar het verkrijgen van een Masters kost op Georgia Tech 6.600 USD in plaats van de normale 45.000 USD. En je hoeft niet in Georgia hoeft te wonen om on-line een Masters te halen! MOOC’s bevorderen het vormen van on-line studiegroepen die zichzelf motiveren om door te zetten en waaruit vaak duurzame internationale contacten ontstaan.

www.open.uwi.edu
c21u.gatech.edu/labs/mooc
on.ted.com/Koller
mooc-list.com